بررسی ساختار رزومه کاری

شما هنگام انجام کارهای حقوقی یا مثلا ثبت نام در مراکز مختلف آموزشی و اداری، برای شناسایی خود نیاز به شناسنامه یا کارت ملی دارید. یا برای سفر خارجی و انجام کارهای اداری در خارج از مرزهای کشورتان باید برای شناسایی خود پاسپورت همراه داشته باشید. رزومه یا CV  مدرک شناسایی شما در بازار کار است. تفاوت عمده ‌این مدرک شناسایی با دیگر مدارکی که گفتیم در‌ این است که شما ‌این سند را خودتان تنظیم می کنید و هر زمان که نیاز داشته باشید می توانید آنرا تغییر بدهید.

رزومه در اصل یک کلمه فرانسوی است (résumé) که در فارسی هم به همین نام یا سی‌وی (مخفف Curriculum Vitae) شناخته می‌شود. البته فرهنگستان زبان و ادب فارسی کلمات «چکیده» یا «کارنامک» را به عنوان معادل فارسی آن پیشنهاد داده و برخی از اصطلاح «شرح حال» هم استفاده می کنند ولی همچنان استفاده از رزومه رایج تر است. در رزومه خلاصه ای از مشخصات فردی، سوابق کاری، تحصیلات و مهارت ها و توانایی فرد نوشته می شود و معمولا برای استخدام کاربرد دارد. به جز موارد استخدامی گاهی دانشگاه یا موسسه آموزشی که مایل هستید در آن ادامه تحصیل بدهید نیز ممکن است از شما درخواست رزومه بکند که شما با توجه به اهمیت سوابق تحصیلی و علمی خود رزومه ای به اصطلاح علمی (آکادمیک) تنظیم می کنید.

البته گاهی اوقات شرکت ها یا موسسه های آموزشی فرم های پذیرش یا استخدام خاص خودشان را دارند و در کنار آن ممکن است رزومه شما را هم به همراه یک نامه درخواست که در درس های آینده بیشتر راجع به آن صحبت می کنیم، بخواهند. اشاره کردیم که یک رزومه نسبت به هدفی که از تنظیم آن دارید می تواند بر دو نوع حرفه ای یا علمی باشد اما از نظر قالبی که ارائه می شود می تواند تنوع بیشتری داشته باشد. یک رزومه معمولا در یک یا دو صفحه A4 نوشته می شود (اگر قرار بود از آن پرینت بگیرید بهتر است روی یک کاغذ به صورت پشت و رو ‌این کار را بکنید). اما در عصر ما و با وجود پیشرفت تکنولوژی‌، جویندگان کار می توانند مناسب با زمینه‌ کاری خود رزومه های مالتی مدیا داشته باشند و از امکانات صوتی و تصویری برای ‌ایجاد رزومه های صوتی یا ویدویی استفاده کنند.

به خاطر داشته باشید که شما تنها کسی نیستید که برای یک آگهی کار، رزومه می فرستید. هر قدر هم که شما انسان با تجربه و کار درستی باشید، کارفرمای شما وقت آن را ندارد که دوازده صفحه رزومه شما را بخواند. پس داستان تعریف نکنید و در مختصرترین و مفیدترین شکل ممکن چکیده ای از مشخصات، سوابق و توانایی های خود را ارائه نمایید. مخصوصا بخش هایی که در آگهی روی آنها تاکید شده است. پس اگر به طور مثال ده سال سابقه کار در بیست شرکت مختلف را دارید، به یاد داشته باشید که لزومی ندارد همه آنها را با جزئیات ذکر کنید. اگر شما به اندازه موی سرتان هم تجربه کاری دارید باید بتوانید برای یک شغل مشخص که امروز برایش درخواست می فرستید، تنها و تنها دو صفحه رزومه بنویسید.

از آن جایی که هر فرد مشخصات ویژه خود را دارد، قالب یک رزومه را نمی توان خیلی محدود کرد و صددرصد در یک ساختار ثابت آن را تعریف کرد. خلاقیت و دقت شما در تنظیم رزومه خود، به کارفرما ثابت می کند که شخص مورد نظرش را پیدا کرده است. به ‌این چشم نگاه کنید که دارید برای خودتان تبلیغ می کنید و البته از یاد نبرید که در صورت قبول شدن در مرحله بعدی که مصاحبه است، باید ثابت کنید که تمام نکاتی که در تبلیغ از خود گفته اید حقیقت دارند.

رزومه را نباید به صورت یک انشاء کسل کننده نوشت. ظاهر یک رزومه باید به صورتی باشد که در موقع خواندن به راحتی بتوان قسمت مورد نظر را پیدا کرد. مثلا اگر کارفرما بخواهد بداند شما در چه رشته ای تحصیل کرده اید یا آخرین شغلی که داشتید کی و کجا بوده است، نباید مجبور شود یک متن یکسره طولانی را بخواند تا ‌این نکات را پیدا کند. به همین منظور رزومه را به چند بخش کلی تقسیم می کنیم. البته همانطور که پیش تر هم گفتیم ‌این بخش ها براساس خصوصیات هر فرد ممکن است به صورت جزئی تغییر کنند اما اکثرا شامل ‌این قسمت ها هستند:

• اطلاعات شخصی
• تحصیلات و سوابق کاری
•  مقالات و مطالب منتشر شده
•  مهارت ها
•  زبان های خارجی
•  علاقه مندی ها

قبل از شروع حتما به یاد داشته باشید که رزومه باید یک متن تایپ شده باشد، رزومه ای که دستی نوشته شده باشد به هيچ عنوان قابل قبول نيست مگر اينکه روز مصاحبه فرمی را به شما بدهند که در همان لحظه پر کنيد. شما از هر سيستم کامپیوتری که استفاده می کنید حتما با نرم افزار نوشتاری آن آشنایی دارید. رایج ترین برنامه برای تایپ در ویندوز، ورد است، که البته نسخه مخصوص مک هم دارد. برنامه ورد یکسری قالب آماده (طبیعتا به زبان انگلیسی) نیز برای رزومه دارد که می توانید دانلود کرده و از آنها استفاده کنید.

پس قبل از هر چیز عنوان های بالا را با فونت درشت (Bold)، به صورت تیتر زیر هم بنویسید تا در مرحله بعد یکی پس از دیگری آنها را کامل کنید. در انتخاب فونت و رنگ دقت کنید. رزومه شما لازم نیست پیش زمینه رنگی داشته باشد یا هر قسمت را با یک فونت و رنگ بنویسید تا جلب توجه کند. مرتب بودن، خوانا بودن و سادگی بهترین چیز است. البته شما به سلیقه خود می توانید مثلا عنوان ها را با رنگ دیگری بنویسید که مشخص تر باشند اما زیاده روی نکنید. فونت‌ را طوری انتخاب کنید که خواندن آن راحت باشد. از فونت های رایج استفاده کنید. مثلا اگر رزومه فارسی می نویسید از فونت Tahoma و اگر رزومه انگلیسی می نویسید از فونت Times New Roman استفاده کنید.

اندازه فونت را هم طوری تنظیم کنید که کل رزومه بیشتر از دو صفحه نشود اما در عین حال آنقدر ریز نباشد که خواندن آن را سخت کند. بسته به فونتی که انتخاب می کنید اندازه فونت را تغییر دهید تا به حد دلخواه برسید. در اکثر مواقع فونت اندازه ۱۲ مناسب است. در انتخاب فونت دقت کنید که استفاده از فونت های رایج به این دلیل بهتر است که اگر شما فایل رزومه را از طریق ایمیل ارسال کنید، روی سیستم های دیگر به راحتی قابل خواندن باشد و ساختار کل صفحه را به هم نریزد. از حالت ایتالیکفونت هابرای مشخص کردن نکات کلیدی استفاده نکنید، اگر لازم دانستید مطلبی را برجسته کنید از گیومه «» استفاده کنید. اگر قرار است که رزومه را پست کنید، آن را در کاغذی با کیفیت خوب پرینت بگیرید و از پاکت هم اندازه کاغذ (A4) استفاده کنید تا مجبور نباشید آن را تا بزنید.

توصیه می شود که اگر رزومه را با‌ ایمیل می فرستیم آنرا با فرمت پی دی اف ارسال کنیم تا ساختار و فونت آن حفظ شود مگر کارفرما جور دیگری خواسته باشد یا تاکید کند که فایل ورد باشد. اگر رزومه را الکترونیکی ارسال می کنید نام فایل را نام خودتان بگذارید تا به راحتی میان باقی فایل ها شناسایی شود.

سعی کنید بین هر عنوان و زیرمجموعه ها فاصله کافی بدهید که خواندن آنها راحت تر باشد. استفاده از فهرست نویسی، زیرعنوان ها و لیست های نشانه دار یا بولت پوینتز (Bullet points) برای نوشتن سوابق کاری، تحصیلی و مهارت ها بهترین راه برای ارائه جداگانه مطالب است. تا می توانید دقت کنید که غلط تایپی، انشایی و املایی نداشته باشید. قبل از ارسال رزومه یکبار کامل آنرا با دقت بخوانید یا از یکی از دوستانتان خواهش کنید آن را برایتان بخواند تا اگر اشتباهی از زیر چشمتان رد شده، اصلاح شود. در نگارش متن از ضمیر اول شخص، «من»، استفاده نکنید و از هرگونه تکرار اطلاعات پرهیز کنید. یک معرفی شسته رفته و منضبط از خودتان ارائه کنید که هر کارفرمایی را برای استخدام کردن شما وسوسه کند. شما برای نشان دادن لیاقت خود تنها دو صفحه در اختیار دارید، پس دقت کنید که رزومه کاریتان با معیارهای کارفرما مطابقت داشته باشد.